Amor et Psyche by Apuleius: a Sanskrit Translation of the Latin Original

The fable of Amor and Psyche is a story in a story, contained in Apuleius's Asinus Aureus, a Latin novel composed in the 2nd century CE. One of the most received narrations in European culture, Amor and Psyche has been translated and transcreated by several authors in different languages.

I decided to attempt a translation into Sanskrit, a language in which - to my knowledge - no translation has been published. Since it will take me some time to finish the translation of the whole story, I decided to upload the passages as I complete them, in "episodes".

You will find the Latin text and my translation into Sanskrit (comprising, as usual, a version with sandhis and one without sandhis, underneath). The Latin text is taken from the edition by Zimmermann (1958).

Erant in quadam civitate rex et regina, hi tres numero filias forma conspicuas habuere. sed maiores quidem natu quamvis gratissima specie, idonee tarnen celebrari posse laudibus humanis credebantur; at vero puellae iunioris tam praecipua, tam praeclara pulchritudo nec exprimi ac ne sufficienter quidem laudari sermonis humani penuria poterat, multi denique civium et advenae copiosi, quos eximii spectaculi rumor studiosa celebritate congregabat, inaccessae formonsitatis admiratione stupidi et admoventes oribus suis dexteram primore digito in erectum pollicem residente ut ipsam prorsus deam Venerem religiosis adorationibus venerabantur. iamque proximas civitates et attiguas regiones fama pervaserat deam, quam caerulum profundum pelagi peperit et ros spumantium fluctuum educavit, iam numinis sui passim tributa venia in mediis conversari populi coetibus, vel certe rursum novo caelestium stillarum germine non maria, sed terras Venerem aliam virginali flore praeditam pullulasse.

प्राणशक्तिकामौ

कस्मिन्चिन्नगरे रानीराजौ अवसताम्। तेयोस्तिस्र: कन्यास्तेजस्विरूपा आसन्। अग्रजयो: स्वास्रोस्तु अतिप्रीतापि आकृति: मानुषवाग्शक्योचितम् अनुस्तव्यामन्यत। अवरजायास्पुनरेतावतदृष्टपूर्वं अतिशोभनं सौन्दर्यं लौकिकभाषणस्य अबाहुल्यं वक्तुं वा न योग्यं प्रशम्सितुं खल्वसमर्थम् आसीत्। 

अनेका: हि नगरजना: बहुवो विदेशिन: च, उत्कृष्टद्रशनस्य लोकप्रवादेन कुतूहलिलोकसङ्घे समागमिता:, अलभ्यरूपलावण्याद्विस्मयतां गत्वा, ततो दक्षिणपाणिं स्वमुखं प्रापय्य प्रदेशिनीम् उत्क्षिप्तागुलाय च सम्यज्य प्रतापसौन्दर्यदेवताश्रीमहालक्ष्मीमिव  भक्तिपूरणप्रार्थनैरुत्तमकन्याया अर्चनम्  अकुर्वन्।

अचिरेण तु अनन्तरदेशेषु तथा समीपस्थविषयेषु “काचिद्देवी नीलागाधसमुद्रात् प्रसूता तरङ्गफेनेन च पोषिता, इतस्तत:  स्वैश्वर्यप्रसादं कुर्वती  जनसङ्कुले विचर्चर्ति,  अथवाकाशविन्दूनान्नवरेतसा भूमि: न चार्णव: कौमारकुसुमसंयुक्ताम अद्वितीयद्वितियां श्रीलक्ष्मीम् पुष्पयाञ्चकारेति कीर्तिस्प्रासार्यत